Hệ Thống Kiến Thức |  Hình Chóp Tam Giác Đều và Hình Chóp Tứ Giác Đều | Toán Cô Diễm

Hệ Thống Kiến Thức | Hình Chóp Tam Giác Đều và Hình Chóp Tứ Giác Đều | Toán Cô Diễm

Hình chóp là một trong những khối hình học không gian quan trọng trong Toán học. Bài viết này này cung cấp hướng dẫn chi tiết về hình chóp tam giác đều và hình chóp tứ giác đều, bao gồm lý thuyết, Ví dụ và bài tập minh họa

Nov 22, 2024
.
 
 

Dưới đây là bài hướng dẫn chi tiết về

Hình Chóp Tam Giác Đều và Hình Chóp Tứ Giác Đều


Hình chóp là một trong những khối hình học không gian quan trọng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về hình chóp tam giác đều và hình chóp tứ giác đều, bao gồm định nghĩa, đặc điểm, công thức tính toán và cách vẽ minh họa.

1. Hình Chóp Tam Giác Đều

 

1.1 Định nghĩa

Hình chóp tam giác đều là hình chóp có đáy là tam giác đều và các mặt bên là các tam giác cân chung đỉnh.

1.2 Đặc điểm

Đáy: Là tam giác đều, có ba cạnh bằng nhau.
Đỉnh: Nằm thẳng hàng với trọng tâm của tam giác đáy khi chiếu vuông góc.
Các mặt bên: Là các tam giác cân bằng nhau, chung một đỉnh.
Trục đối xứng: Đường thẳng đi qua đỉnh chóp và trọng tâm đáy.

1.3 Công thức tính toán

Diện tích đáy:
notion image
Trong đó:
notion image
là độ dài cạnh đáy.
Diện tích mặt bên (mỗi mặt):
notion image
Trong đó:
notion image
là cạnh đáy.
 
notion image
là đường cao từ đỉnh chóp xuống cạnh bên của tam giác cân.
Diện tích xung quanh:
Sxq=12.C.hmbS_{xq}=\frac{1}{2}.C.h_{mb} (C = 3a: chu vi cạnh đáy)
Diện tích toàn phần:
notion image
Thể tích:
notion image
Trong đó:
notion image
là chiều cao từ đỉnh chóp đến mặt phẳng đáy.

2. Hình Chóp Tứ Giác Đều

 

2.1 Định nghĩa

Hình chóp tứ giác đều là hình chóp có đáy là hình vuông và các mặt bên là các tam giác cân chung đỉnh.

2.2 Đặc điểm

Đáy: Là hình vuông, có bốn cạnh bằng nhau và các góc vuông.
Đỉnh: Nằm thẳng hàng với tâm của hình vuông đáy khi chiếu vuông góc.
Các mặt bên: Là bốn tam giác cân bằng nhau.
Trục đối xứng: Đường thẳng đi qua đỉnh chóp và tâm hình vuông đáy.

2.3 Công thức tính toán

Diện tích đáy:
notion image
Trong đó:
notion image
là độ dài cạnh đáy.
Diện tích mặt bên (mỗi mặt):
notion image
Trong đó:
notion image
là cạnh đáy.
notion image
là đường cao của tam giác cân.
Diện tích xung quanh:
Diện tích toàn phần:
notion image
Thể tích:
notion image
Trong đó:
notion image
là chiều cao từ đỉnh chóp đến mặt phẳng đáy.

3. Cách Vẽ Hình Minh Họa

3.1 Hình Chóp Tam Giác Đều

  1. Vẽ tam giác đều (đáy) trong mặt phẳng.
  1. Xác định trọng tâm đáy, dựng đường thẳng vuông góc lên trên làm trục đối xứng.
  1. Chọn một điểm trên trục đối xứng làm đỉnh chóp.
  1. Nối đỉnh chóp với các đỉnh tam giác đáy.

3.2 Hình Chóp Tứ Giác Đều

  1. Vẽ hình vuông (đáy) trong mặt phẳng.
  1. Xác định tâm hình vuông, dựng đường thẳng vuông góc lên trên làm trục đối xứng.
  1. Chọn một điểm trên trục đối xứng làm đỉnh chóp.
  1. Nối đỉnh chóp với các đỉnh của hình vuông đáy.

4. Ứng Dụng Thực Tế

  • Hình chóp tam giác đều: Mô hình các tháp tam giác, ví dụ tháp Sierpiński trong toán học.
  • Hình chóp tứ giác đều: Mô hình các kim tự tháp, ví dụ kim tự tháp Ai Cập.
Hy vọng hướng dẫn này giúp bạn hiểu rõ hơn về hình chóp tam giác đều và hình chóp tứ giác đều. 😊

Bài Tập Minh Họa Hình Chóp Tam Giác Đều và Tứ Giác Đều


Bài 1: Hình Chóp Tam Giác Đều

 

Đề bài

Cho hình chóp
notion image
có đáy là tam giác đều cạnh
notion image
. Đường cao của hình chóp
notion image
.
  1. Tính diện tích đáy.
  1. Tính diện tích toàn phần của hình chóp.
  1. Tính thể tích của hình chóp.

Lời giải

1. Diện tích đáy

Đáy là tam giác đều cạnh
notion image
, diện tích được tính bằng:
notion image

2. Diện tích toàn phần

Tính chiều cao của mặt bên

Mỗi mặt bên là tam giác cân, chiều cao được tính bằng định lý Pythagore:
  • Gọi
notion image
là trung điểm của
notion image
, ta có
notion image
.
  • Dùng định lý Pythagore trong tam giác
notion image
:
notion image

Tính diện tích mặt bên

Diện tích mỗi mặt bên:
notion image
Hình chóp có 3 mặt bên, nên tổng diện tích các mặt bên là:
notion image

Diện tích toàn phần

notion image

3. Thể tích

Thể tích hình chóp:
notion image

Bài 2: Hình Chóp Tứ Giác Đều

Đề bài

Cho hình chóp
notion image
có đáy là hình vuông cạnh
notion image
. Đỉnh
notion image
cách đáy một khoảng
notion image
.
  1. Tính diện tích đáy.
  1. Tính diện tích toàn phần.
  1. Tính thể tích của hình chóp.

Lời giải

1. Diện tích đáy

Đáy là hình vuông, diện tích:
notion image

2. Diện tích toàn phần

Tính chiều cao của mặt bên

Mỗi mặt bên là tam giác cân. Chiều cao
notion image
được tính từ định lý Pythagore:
Gọi
notion image
là trung điểm của cạnh
notion image
, ta có
notion image
.
Dùng định lý Pythagore trong tam giác
notion image
:
notion image

Tính diện tích mặt bên

Diện tích mỗi mặt bên:
notion image
Tổng diện tích các mặt bên:
notion image

Diện tích toàn phần

notion image

3. Thể tích

Thể tích hình chóp:
notion image

Ghi chú: Nếu cần vẽ minh họa, bạn có thể sử dụng phần mềm GeoGebra để dựng hình chính xác. 😊

Bài Tập Toán Thực Tế về Hình Chóp


Bài 3: Ứng Dụng Thực Tế - Kim Tự Tháp

Đề bài

Một kim tự tháp có đáy là hình vuông cạnh
notion image
và chiều cao từ đỉnh xuống đáy là
notion image
.
  1. Tính diện tích đáy của kim tự tháp.
  1. Tính diện tích toàn phần của kim tự tháp (giả sử các mặt bên là tam giác cân).
  1. Tính thể tích của kim tự tháp.

Lời giải

1. Diện tích đáy

Đáy là hình vuông, diện tích:
notion image

2. Diện tích toàn phần

Tính chiều cao của mặt bên

Mỗi mặt bên là tam giác cân. Chiều cao
notion image
của mặt bên được tính từ định lý Pythagore:
  • Gọi
notion image
là trung điểm của cạnh đáy
notion image
, ta có:
notion image
  • Dùng định lý Pythagore trong tam giác
notion image
:
notion image

Tính diện tích mỗi mặt bên

Diện tích mỗi mặt bên:
notion image
Kim tự tháp có 4 mặt bên, nên tổng diện tích các mặt bên:
notion image

Diện tích toàn phần

notion image

3. Thể tích

Thể tích của kim tự tháp:
notion image

Bài 4: Ứng Dụng Thực Tế - Mái Nhà Hình Chóp

Đề bài

Một ngôi nhà có phần mái hình chóp tứ giác đều, đáy là hình vuông cạnh
notion image
và chiều cao mái
notion image
. Người ta muốn lợp mái bằng ngói, mỗi mét vuông ngói có giá
notion image
.
  1. Tính diện tích phần mái cần lợp.
  1. Tính tổng chi phí lợp mái.

Lời giải

1. Diện tích phần mái cần lợp

Tính chiều cao mặt bên

Gọi
notion image
là chiều cao của tam giác cân tạo thành mặt bên:
Gọi
notion image
là trung điểm cạnh đáy
notion image
, ta có:
notion image
Dùng định lý Pythagore trong tam giác
notion image
:
notion image

Tính diện tích mỗi mặt bên

Diện tích mỗi mặt bên:
notion image
Tổng diện tích 4 mặt bên:
notion image

2. Tính tổng chi phí lợp mái

Gọi P là đơn giá trên một mét vuông.
Chi phí lợp mái:
Tổng chi phí
notion image

Các bài toán trên là minh họa cho việc ứng dụng hình học không gian vào thực tế, từ xây dựng kim tự tháp đến thiết kế mái nhà. 😊
 
 

Xem Thêm Các Bài Hệ Thống Kiến Thức :
 
 
 
 
 

 
Nếu các bạn có đóng góp hoặc ý kiến vui lòng gửi về toancodiem.xinchao@outlook.com
 

Đừng quên nếu có bài toán cần hỏi thì 👇

 
notion image
 
LIÊN HỆ
📬 toancodiem.xinchao@gmail.com
📇169/2 Nguyễn Văn Cừ Phường 2 Q5 TPHCM
 
Đăng kí Học - Thời Khoá biểu
📞 +84-908-986-786 (Cô Diễm)
Hỗ Trợ  Học Viên
📞+84-765-359-411 (anh Quân)